Can you feel it?

ritme begrijpen en ervaren door luchtdirigeren en ritmetaal.

foto Elin Tabitha

Ritme willen begrijpen en ritmischer kunnen spelen: het is één van de meest voorkomende onderwerpen waar leerlingen mee stoeien. En dat snap ik heel goed. Zelf speelde ik vroeger vooral op gevoel. Mijn docent stuurde regelmatig bij of ging mee in mijn grillige ritmegedrag. Begrijpelijk ook, want spelplezier en zeggingskracht blijven het belangrijkst (of ben ik teveel door hem beïnvloed, hihi).

---

KWARTJE Dikke kans dat het ook jou tig keer is uitgelegd. Net als bij mij. Mijn oude schriften bewijzen dat, maar op de één of andere manier vielen die kwartjes niet. Het duizelde mij als kind met al die kwarten, halve en snellere noten. En wat die 6, 12 of 3 dan boven die 8 deed? Geen flauw idee. Veel ritmes werden met woorden opgelost: ap-pel-tje-ap-pel-tje-ap-pel-tje, zoooooon-ne-schijn. Waar ik hooooooooon-de-poep van maakte toen ik nog kids les gaf. Dat bleef wél hangen:).

---

RITME

Dat kun jij ook doen: woorden verzinnen op het ritme van jouw muziekstuk. Wel even checken bij je docent;). Of ritmetaal gebruiken. In mijn lessen werken we in eerste instantie met ta-ta, titi-titi, toooo. In plaats van de kwarten, achtsten en halve noten te tellen. Minder theoretisch en direct voelbaar. Laagdrempelig, want het is iets wat je altijd en overal kunt doen: op de fiets, tijdens het lopen, in de trein, in de pauze. Hardop of in je hoofd! Waarbij de beweging onderdeel is van de oefening.

Voel het ritme en de beweging los van het stuk. Want dat is vaak de sleutel: als je muziek maakt, ben je met zoveel tegelijk bezig. Je instrument tot klinken brengen vergt al veel energie en denkruimte, zeker in het begin. Afhankelijk van je instrument moet je iets met adem doen, lipspanning, vingerzettingen links en rechts, voeten, nagel, vingertoppen, plectrum, riet, boog. Schouders laag, ontspannen ook, nek niet naar voren, middenrif wel uitzetten of juist niet. En dat is dan alleen nog maar op instrument-technisch gebied.

Om overprikkeling te voorkomen is het dus heel handig om onderdelen apart te oefenen. En die vooral te ervaren. Hett ritme bijvoorbeeld. Los van je instrument. Maar met taal. Of alleen beweging. Dus luchtdirigeren, tappen met voeten, bodypercussie, klappen, heupwiegen we wat af in Amstelveen of Zwolle. Naast spelen met de ritmetaal en het lopen, dansen en neuriën natuurlijk. Uiteindelijk mag je je instrument grijpen!

---

BEGRIJPEN & ERVAREN Begrijpen met je hoofd is één ding; ritmes ervaren en doorvoelen is het andere. En áls dat lukt, vallen de theoretische kwartjes ineens veel makkelijker. Of zoals die wijze uit het Oosten*zei: je hoeft het niet te geloven. Ervaren is belangrijker. Ook in de muziekles.

Heb jij nog ritmetips? Laat het me weten! En weet me ook te vinden voor je vragen.

Wens ik je voor nu vooral plezier met spelen!

LINKS Ritme boost

*Het zijn de woorden van Boeddha